W 1933 roku norweski pisarz pochodzenia duńskiego Aksel Sandemose opublikował nowelę „Uciekinier przełamuje ścieżki”. Opisał w niej małe duńskie miasteczko Jante, w którym obowiązuje Prawo Jante ( nor. Janteloven). Prawo to opisuje nie tylko mentalność skandynawską. Oto jego zasady :
1. Nie sądź, że jesteś kimś wyjątkowym.
2. Nie sądź, że nam dorównujesz.
3. Nie sądź, że jesteś mądrzejszy od nas.
4. Nie sądź, że jesteś lepszy od nas.
5. Nie sądź, że wiesz więcej, niż my.
6. Nie sądź, że jesteś czymś więcej, niż my.
7. Nie sądź, że jesteś w czymś dobry.
8. Nie masz prawa śmiać się z nas.
9. Nie sądź, że komukolwiek będzie na tobie zależało.
10. Nie sądź, że możesz nas czegoś nauczyć.
11. Nie sądź, że jest coś czego o tobie nie wiemy.
Moralność powstała jako zespół zasad, który obejmuje życie całej grupy. Statystyczni członkowie grupy wyciągają jednak z tego nieuprawniony wniosek: „Musisz przestrzegać zasad określonych przez grupę, gdyż w przeciwnym przypadku będą ci one narzucone przemocą psychiczną i fizyczną”. Według mnie najważniejsze jest jedenaste przykazanie, które pokazuje, że podstawą każdej tak pojętej moralności jest wiedza o życiu osobistym drugiego człowieka. Twoi sąsiedzi wiedzą o tobie prawie wszystko (a resztę wie bóg przez nich wymyślony) i nie zawahają się tej wiedzy użyć, by obniżyć twoją wartość i sprowadzić cię do swego poziomu.