Znowu posłyszałem popularny zwrot: „Nie czujesz, jak ci odbierają wolność?” Autor tych słów miał na myśli owych „innych” – korporacje, banki, rządy – którzy powodują, że nie mogę czegoś robić. Nie mogę palić w miejscach, w których jest to zabronione, nie mogę używać pewnych słów, bo są już dziś pejoratywne, nie mogę chodzić bez maseczki, gdy to jest wymagane, nie mogę komunikować się nie będąc podsłuchiwanym, nie mogę płacić gotówką, nie mogę myśleć samodzielnie, bo media mnie programują, a internet cenzuruje treści itd. itp. Tych okoliczności, w których jest odbierana wolność wedle autora tego pytania pewnie by można wymieniać setki.

Czy jednak można odebrać wolność? To zależy jak ją rozumiemy. Jeśli tak, jak autor zacytowanych słów, to zapewne jest to możliwe. Pojmuje on jednak wolność w sposób dosyć specyficzny. Chce korzystać z tego wszystkiego co społeczeństwo proponuje i czuje się zniewolony, gdy te możliwości mu ono odbiera. Dla niego wolność jest czymś czysto zewnętrznym, to opcje wyboru, których nie stworzył, ale które chce mieć dostępne. Tyle, że te opcje pochodzą od innych, kiedyś były mu dane i teraz czuje, że są mu odbierane. Jeśli ktoś coś ci daje, nie znaczy że tworzy twoją wolność. Jeśli potem coś odbiera, nie znaczy, że pozbawia cię tej wolności.

Jest też inna wolność, której możemy doświadczać nawet w najbardziej opresyjnym środowisku. To prawdziwa wolność, wewnętrzna. Niezależnie od tego, co mi podsuwa otoczenie społeczne jako możliwości mojego wyboru, mogę sam tworzyć swoje życie. Nie muszę polegać na żadnych zewnętrznych propozycjach i wymaganiach. Nie umiem się oprzeć wrażeniu, że ci, którzy pomstują na opresyjny charakter współczesnego społeczeństwa są w nim całkowicie zanurzeni, nie mają poza nim żadnego niezależnego punktu odniesienia. Egzystują tylko w jego obrębie i wpadają w przerażenie, krzycząc o wolności i włączaniu myślenia, gdy tylko ktoś odbiera im jakąś opcję wyboru z puli tych dostępnych w danym społeczeństwie. Tymczasem prawdziwa wolność to autokreacja. Wolność to nie możliwość wyboru w supermarkecie życia, wolność to tworzenie.